حضت زينب (س) دختر گرامي حضرت اميرالمؤمنين و خواهر بزرگوار حضرت سيدالشهدا عليه‏السلام است.
حضرت زينب کبري (س) فرزند سوم حضرت فاطمه سلام الله عليهاست و ولادت آن بانوي محترمه را پنجم ماه جمادي الاولي سال پنجم يا ششم هجري نقل کرده ‏اند.
بعد از آنکه حضرت زينب تولد يافت مادرش حضرت زهرا او را نزد  اميرالمؤمنين علي عليه‏ السلام برد و گفت: اين مولوده را نام گذاري کن  حضت فرمود: در نامگذاري او بر رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم سبقت نمي‏ جويم.
چون حضرت رسول صلي الله عليه و آله و سلم در سفر بود پس از مراجعت، علي عليه ‏السلام در رابطه با اسم آن مولود با حضرت صحبت کرد، رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: من در نامگذاري اين فرزند بر خداي خودم سبقت نمي‏گيرم.
در اين حال جبرئيل امين نازل شد و سلام خداوند جليل را به نبي بزرگوار رساند و گفت: اين مولوده را زينب نام بگذاريد زيرا خدا اين نام را براي وي انتخاب فرموده است، سپس از مصائب آينده ‏ي زينب (س)، رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم با شنيدن چنين خبري گريه کرد و فرمود: هر کس بر مصائب اين دختر گريه کند مثل کسي است که بر برادرانش حسن و حسين گريه بنمايد. شايان ذکر است که بعضي از مؤلفين ولادت حضرت زينب (س) را ماه مبارک رمضان و بعضي ديگر در دهه‏ ي آخر ماه ربيع الثاني و عده‏ اي هم اوايل ماه شعبان و همچنين ماه محرم، دو سال بعد از ولادت حضرت امام حسين عليه‏السلام سال پنجم و ششم هجري نوشته‏ اند.
به همان نحوه ‏اي که امروز افراد را با نام و نام خانوادگي مي  ‏شناسند در قديم لقب و کنيه به جاي نام خانوادگي استفاده مي‏شد لذا حضرت زينب (س) بيش از چهل لقب داشت که تمام آنها را در اين جا مي‏ آوريم:
-عالمة غير معلمة؛ داناي بي‏ آموزگار
- فهمة غير مفهمه؛ فهميده‏ ي بدون تفهيم کننده
- کعبة الرزايا؛ نشانه‏ ي اندوه‏ ها
- نائبة الزهراء؛ جانشين حضرت زهراء
- نائبة الحسين؛ جانشين حضرت حسين عليه ‏السلام
- مليکة النساء؛ اختياردار دنيا
- عقيلة النساء؛ خردمندترين زن در ميان زنان
- عديلة الخامس من اهل الکساء؛ هم پايه‏ ي پنجمين اهل کساء (حسين عليه‏ السلام)
- شريکة الشهيد، سهيم و شريک در شهادت شهداء
- کفيلة السجاد؛ پذيرائي کننده‏ ي امام سجاد عليه‏السلام
- ناموس رواق العظمة؛ شرف آسمان عظمت و بزرگي
- سيدة العقائل؛ بزرگ بانوي بانوان
- سر أبيها؛ راز (هستي) پدر خود
- سلالة الولاية؛ خلاصه ولاية
- وليدة الفصاحة؛ فرزند فصاحت
- شفيقة الحسن؛ همتاي حضرت حسن عليه ‏السلام
- عقيلة خدر الرسالة؛ بانوي حريم رسالت
- البليغة؛ صاحب بلاغت در سخن
- الفصيحة؛ داراي فصاحت در سخن
- الصديقة الصغري؛ زهراء کوچک
- الموثقة؛ مورد اطمينان
- عقيلة الطالبين؛ بانوي بزرگ خاندان ابوطالب
- الفاضلة؛ با فضل و فضيلت
- الکاملة؛ صاحب کمال
- عابدة آل علي؛ عابده‏ ي خاندان علي عليه ‏السلام
- عقيلة الوحي؛ بانوي خاندان وحي و رسالت
- شمسة قلادة الجلالة؛ در درخشان گردنبند جلالت
- نجمة سماء النبالة؛ ستاره درخشان آسمان بزرگي
- المعصومة الصغري؛ معصومه کوچک (زهراي ثاني)
- قرينة النوائب؛ همدم و همراه با مصيبتها
- محبوبة المصطفي، مورد علاقه رسول خدا
- قرة عين المرتضي؛ نور چشم حضرت مرتضي علي
- صابرة محتسبة؛ نگهبان صبر و شکيبايي
- عقيلة النبوة؛ بانوي خانواده رسالت
 -ربة خدر القدس؛ نگهدارنده پرده قداست
- قبلة البرايا؛ پيشواي ابرار
 - باب حطة الخطايا؛ درب پناهگاه خطاکاران
- حفرة علي و فاطمه؛ مرکز هستي علي و فاطمه
- ربيبة الفضل؛ دختر فضل و کمال
- بطلة کربلا؛ قهرمان کربلا
- عطية بلواها؛ نشانه پايداري در سختيها
- عقيلة القريش؛ بزرگتر بانوي قريش
- الباکية؛ گريان
- سليلة الزهراء؛ فرزند برومند زهراء
- امينة الله؛ امين خدا
- آية من آيات الله، نشانه ‏اي از نشانه ‏هاي خدا
- مظلومة وحيدة؛ ستمديده‏ ي تنها

منبع : برگرفته از سايت دانشنامه عاشورا